Vào đầu năm 2024, Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố kế hoạch tuyển sinh với nhiều chuyên ngành hấp dẫn, thu hút sự chú ý từ phụ huynh và học sinh. Năm nay, trường sẽ triển khai 6 chuyên ngành mới, trong đó có 4 ngành học bằng tiếng Anh: Khoa học dữ liệu, Trí tuệ nhân tạo, Kỹ thuật phần mềm và Quản trị giải trí và sự kiện. Bên cạnh đó, còn có 2 ngành học bằng tiếng Việt là Hệ thống thông tin và An toàn thông tin.
Trong số các chuyên ngành mới này, An toàn thông tin nổi bật với sự quan tâm đặc biệt từ giới trẻ. Ngành này không chỉ mới mẻ mà còn rất quan trọng và thiết yếu trong thời đại công nghệ số hiện nay, với nhu cầu cao từ thị trường lao động. Điều đáng chú ý là chỉ tiêu tuyển sinh cho ngành An toàn thông tin chỉ dừng lại ở mức 60, điều này đồng nghĩa với việc thí sinh sẽ phải cạnh tranh quyết liệt hơn trong năm nay.
Ngoài Đại học Kinh tế Quốc dân, nhiều cơ sở giáo dục đại học trên toàn quốc cũng đã nhanh chóng đưa ngành An toàn thông tin vào danh mục giảng dạy trong những năm gần đây. Điều này phản ánh nhu cầu ngày càng cao từ thị trường lao động và xu hướng phát triển công nghệ thông tin. Sự phát triển này cho thấy An toàn thông tin đang trở thành một lĩnh vực được quan tâm đặc biệt, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp cho sinh viên trong tương lai.
Thiếu hụt nhân lực trong lĩnh vực an toàn thông tin
Trong bối cảnh cuộc cách mạng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ và tần suất các cuộc tấn công mạng ngày càng gia tăng, mọi doanh nghiệp, từ nhỏ đến lớn, đều cần một đội ngũ kỹ sư công nghệ thông tin có trình độ chuyên môn vững vàng để bảo đảm hệ thống hoạt động hiệu quả và an toàn. Như vậy, nhu cầu tuyển dụng nhân lực trong lĩnh vực an ninh mạng (an toàn thông tin) tại Việt Nam đang tăng mạnh, không chỉ về số lượng mà còn về chất lượng chuyên môn.
Theo ông Trần Đăng Khoa, Phó Cục trưởng phụ trách Cục An toàn Thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), tình trạng thiếu hụt nhân lực trong lĩnh vực an ninh mạng đang trở nên nghiêm trọng. Tại hầu hết các tổ chức và cơ quan, những vấn đề liên quan đến an ninh mạng thường được các nhân viên công nghệ thông tin xử lý, trong khi vẫn thiếu các chuyên viên chuyên trách về an toàn thông tin.
Theo thông tin từ Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2020, Việt Nam có khoảng 50.000 nhân viên làm việc trong lĩnh vực an toàn thông tin, trong khi nhu cầu thực tế ước tính lên tới 700.000 người vào năm 2021. Số lượng sinh viên tốt nghiệp ngành an toàn thông tin hàng năm chỉ xấp xỉ 2.000, cho thấy nguồn nhân lực hiện tại chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường.
Với tình hình như vậy, ngành an toàn thông tin vẫn thuộc vào danh sách các lĩnh vực thiếu hụt nhân sự trầm trọng, đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn cho những ai theo đuổi nghề này. Nhu cầu ngày càng tăng về các chuyên gia an toàn thông tin đã tạo ra một thị trường lao động sôi động, cần thiết cho sự bảo mật và phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.
Cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực An toàn thông tin
An toàn thông tin, hay còn gọi là thông tin bảo mật, đề cập đến các hoạt động nhằm bảo vệ dữ liệu cá nhân, doanh nghiệp và chính quyền trước các mối đe dọa tiềm ẩn từ an ninh mạng. Lĩnh vực này tập trung vào việc thiết lập, thực hiện và duy trì các phương thức bảo vệ nhằm ngăn chặn những rủi ro do thiên tai, hành vi xâm nhập, sử dụng, phát tán, phá hoại, sửa đổi và tấn công trái phép đối với hệ thống thông tin.
Sinh viên theo học ngành An toàn thông tin sẽ được trang bị những kiến thức nền tảng về công nghệ thông tin, cùng các kiến thức chuyên sâu về mạng máy tính, mật mã, hệ thống thông tin và công nghệ an ninh mạng. Sau khi tốt nghiệp, các sinh viên sẽ có khả năng phân tích và đánh giá rủi ro, nhận diện các lỗ hổng bảo mật, đề xuất những biện pháp nâng cao an ninh cho hệ thống, cũng như xây dựng các chính sách bảo mật hiệu quả.
Trong bối cảnh hiện nay, nhiều doanh nghiệp và tổ chức đang chú trọng tuyển dụng nhân sự trong lĩnh vực an toàn thông tin. Các cử nhân ngành này có thể đảm nhận nhiều vị trí như chuyên viên bảo mật hệ thống tại ngân hàng, trung tâm dữ liệu, hoặc nhà cung cấp dịch vụ internet; chuyên viên phân tích, phòng ngừa mã độc; chuyên gia tư vấn thiết kế hệ thống an toàn thông tin; lập trình viên phát triển phần mềm; điều tra viên tội phạm mạng; và chuyên gia đánh giá an toàn thông tin.
Ngoài cơ hội nghề nghiệp đa dạng, các cử nhân ngành An toàn thông tin còn có khả năng nhận mức lương hấp dẫn. Khảo sát từ Trung tâm đào tạo An toàn thông tin Cyber Jutsu Academy cho thấy, lương trung bình của những nhân viên có 1-3 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này dao động từ 15-40 triệu đồng mỗi tháng, trong khi sinh viên mới ra trường có thể nhận mức lương từ 8-15 triệu đồng mỗi tháng.
Ông Trần Đăng Khoa, Phó cục trưởng Cục An toàn thông tin (Bộ TT-TT), khẳng định rằng những cá nhân trẻ tuổi đam mê lĩnh vực này và sở hữu kiến thức, kỹ năng sẽ dễ dàng được tuyển dụng với mức lương cao, có thể lên tới 3-4 lần so với những kỹ sư công nghệ thông tin thông thường, với mức tối thiểu không bao giờ dưới 30 triệu đồng và có thể đạt đến 200 triệu đồng cho những vị trí cao cấp.
Trong mùa tuyển sinh đại học năm 2023, ngành An toàn thông tin được xem là có điểm chuẩn rất cao. Tại một số trường đại học, điểm chuẩn có thể lên tới 26-27 điểm. Cụ thể, điểm chuẩn ngành An toàn thông tin tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông là 26,04 (theo điểm tốt nghiệp THPT) và 27,43 (xét tuyển kết hợp). Tại Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, điểm chuẩn là 26,9; Đại học Công nghệ Thông tin – Đại học Quốc gia TP.HCM là 26,3; còn Đại học Cần Thơ là 23,6.