Bắt 36 lãnh đạo, cán bộ Viện pháp y tâm thần Trung ương liên quan đường dây \’chạy\’ giám định tâm thần

Công an TP Hà Nội vừa triệt phá đường dây \’chạy\’ kết luận giám định tâm thần tại Viện pháp y tâm thần Trung ương, Hà Nội và tỉnh Thanh Hóa; trong đó khởi tố và áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 40 đối tượng, bao gồm 36 bị can là lãnh đạo, cán bộ Viện pháp y tâm thần Trung ương.

Công an TP Hà Nội thông tin về vụ án.

Ngày 23/6, Công an TP Hà Nội cho biết, đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Tàng trữ trái phép chất ma túy, Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Môi giới hối lộ và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Viện pháp y tâm thần Trung ương, Hà Nội và tỉnh Thanh Hóa.

Qua công theo dõi quá trình chữa bệnh tâm thần bắt buộc của 2 bị can Nguyễn Thị Mai Anh (SN 1979, trú tại Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội) và Lê Văn Đông (SN 1978, chồng Mai Anh, có 5 tiền án, tiền sự) tại Viện pháp y tâm thần Trung ương và công tác thẩm định quyết định Trưng cầu giám định tâm thần; áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh theo Hướng dẫn liên ngành số 04/2022 ngày 22/9/2022 của liên ngành tư pháp TP Hà Nội, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội phát hiện một số đối tượng đang chữa bệnh tâm thần bắt buộc tại Viện pháp y tâm thần Trung ương thường xuyên ra khỏi Viện để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Cụ thể, có dấu hiệu các đối tượng thông qua Mai Anh móc nối, cấu kết với lãnh đạo, nhân viên Viện pháp y tâm thần Trung ương để “chạy” kết luận giám định pháp y tâm thần theo hướng có lợi (không tâm thần những vẫn kết luận bị tâm thần) để được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tâm thần nhằm trốn tránh trách nhiệm hình sự.

Căn cứ tài liệu thu thập được, đánh giá các đối tượng hoạt động phạm tội có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, thủ đoạn tinh vi, phức tạp, Giám đốc CATP Hà Nội đã chỉ đạo Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra và các đơn vị liên quan tập trung điều tra, xác minh, để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Vợ chồng Mai Anh tại cơ quan Công an.

\’Bệnh nhân\’ tâm thần bay lắc cùng cán bộ tại bãi biển

Khoảng 23h45 ngày 7/6, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội phối hợp với các lực lượng thuộc Công an tỉnh Thanh Hóa tiến hành bắt giữ Lê Văn Đông, Nguyễn Thị Mai Anh và 5 đối tượng (có cả nhân viên và bệnh nhân của Viện pháp y tâm thần Trung ương) khi các đối tượng đang có hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy tại bãi biển thuộc khu du lịch Sầm Sơn, Thanh Hóa.

Đồng thời ngay trong đêm ngày 7, rạng sáng ngày 8/6, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội đã triệu tập 14 cán bộ, nhân viên thuộc Khoa điều trị bắt buộc nam Viện pháp y tâm thần Trung ương đang nghỉ dưỡng tại khách sạn Long Thành 3 (cùng khách sạn với vợ chồng Lê Văn Đông, Nguyễn Thị Mai Anh) về cơ quan Công an để điều tra làm rõ.

Căn cứ kết quả đấu tranh với các đối tượng về hành vi vi phạm pháp luật nêu trên, từ ngày 7 đến ngày 9/6, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội đã tổ chức đồng loạt khám xét khẩn cấp tại nhiều địa điểm là chỗ ở, nơi làm việc của các đối tượng thực hiện hành vi Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy tại tỉnh Thanh Hóa và Hà Nội, mở rộng khám xét khẩn cấp tại 48 địa điểm là nơi ở, nơi làm việc của đối tượng liên quan về hành vi đưa, nhận hối lộ. Qua khám xét, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội đã thu giữ, tạm giữ nhiều tài liệu, tang vật vụ án trị giá hàng chục tỷ đồng có liên quan đến hành vi phạm tội của các đối tượng.

Tại thời điểm CATP Hà Nội bắt giữ, khám xét khẩn cấp nơi ở, nơi làm việc của các đối tượng liên quan, xác định có 22 đối tượng có quyết định chữa bệnh bắt buộc nhưng không có mặt tại Viện (kiểm danh ngày 8/6). Đối với 22 hồ sơ của các đối tượng nêu trên, sơ bộ nhận định có 15 đối tượng có dấu hiệu “can thiệp trái pháp luật” để có Kết luận giám định tâm thần không đúng quy định đã được áp dụng bắt buộc chữa bệnh nhằm mục đích trốn tránh việc xử lý hình sự theo pháp luật.

Triệu tập 76 lãnh đạo, cán bộ Viện pháp y tâm thần Trung ương

Đến nay, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội đã triệu tập 90 đối tượng, người liên quan. Trong đó có 76 đối tượng là lãnh đạo, cán bộ Viện pháp y tâm thần Trung ương và 4 đối tượng chữa bệnh bắt buộc tại Viện pháp y tâm thần Trung ương. Ngày 18/6, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Tàng trữ trái phép chất ma túy, Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Môi giới hối lộ và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra ngày 7/6 tại Viện pháp y tâm thần Trung ương, Hà Nội và tỉnh Thanh Hóa.

Đồng thời, CQĐT đã ra quyết định khởi tố và áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 40 đối tượng (trong đó có 36 bị can là lãnh đạo, cán bộ Viện pháp y tâm thần Trung ương, 2 bị can là bệnh nhân đang chữa bệnh tâm thần bắt buộc).

Các đối tượng liên quan vụ án.

Căn cứ tài liệu điều tra, CATP Hà Nội xác định, năm 2016, sau khi phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Mai Anh bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tại Viện pháp y tâm thần Trung ương. Tại đây, Mai Anh đã cấu kết với các cán bộ, giám định viên của Viện pháp y tâm thần Trung ương để được ra ngoài. Năm 2020, Mai Anh tiếp tục phạm tội “Làm giả con dấu, sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” và tiếp tục được bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

Năm 2023, Mai Anh lại tiếp tục phạm tội Gây rối trật tự công cộng (cùng với chồng là Lê Văn Đông), sau đó cả 2 vợ chồng Mai Anh đều bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tại Viện pháp y tâm thần Trung ương. Trong thời gian bắt buộc chữa bệnh tại Viện pháp y tâm thần Trung ương, Mai Anh đã hối lộ các lãnh đạo, nhân viên của Viện để mỗi người được bố trí 1 phòng riêng, có điều hòa và các thiết bị âm thanh để tổ chức ăn chơi, thậm chí là sử dụng ma túy tại Viện (quá trình khám xét có thu giữ được ma túy tại phòng của Đông và Mai Anh ở Viện) và được ra ngoài.

Vợ chồng Mai Anh thường xuyên đi ra ngoài, thậm chí đi du lịch, nghỉ mát và mời cả Khoa ở Viện pháp y đi cùng. Mai Anh đã dắt mối, đặt vấn đề với Lãnh đạo viện pháp y để lo “chạy” kết luận giám định tâm thần cho các bị can khác. Một số trường hợp Mai Anh nhận hàng tỷ đồng, sau đó chuyển cho Trần Văn Trường – nguyên Viện trưởng vài trăm triệu. Trường nhận và chia cho các thành viên hội đồng giám định.

Sau khi nhận tiền, các giám định viên viết thêm vào hồ sơ bệnh án các biểu hiện của bệnh tâm thần hoặc viết không đúng về tình trạng bệnh để có kết luận phù hợp so với hồ sơ bệnh. Mai Anh đã chuyển rất nhiều tiền và nhiều trường hợp cho Trần Văn Trường để lo “chạy” kết luận giám định. Ngoài ra Mai Anh còn móc nối với nhân viên khoa giám định, phòng Kế hoạch tổng hợp để nắm thông tin gia đình các bị can đến giám định để đặt vấn đề “chạy” kết luận giám định, hưởng lợi hàng tỷ đồng từ việc làm trên.

Việc điều tra xử lý các đối tượng trong vụ án đã kịp thời ngăn chặn được rất nhiều các đối tượng phạm tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng lợi dụng việc bắt buộc chữa bệnh để trốn tránh trách nhiệm hình sự để tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội. Qua kết quả điều tra, CATP Hà Nội xác định ý nghĩa lớn nhất trong việc này đó là đưa các đối tượng có hành vi phạm tội đã được kết luận giám định pháp y tâm thần không đúng thực trạng bệnh, không khách quan phải chịu trách nhiệm và xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật đối với các hành vi phạm tội do mình gây ra.

CATP Hà Nội cũng đề nghị các cơ quan truyền thông, báo chí tuyên truyền đến tất cả các cơ quan tư pháp trong toàn quốc để đề nghị các đơn vị tự tổ chức rà soát lại các vụ án, vụ việc có đối tượng được đưa đi giám định pháp y tâm thần tại Viện pháp y tâm thần Trung ương từ năm 2020 đến nay.

Đặc biệt rà soát các đối tượng có hành vi phạm tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng (có nhiều tiền án, tiền sự; có điều kiện kinh tế; phạm tội về ma túy, giết người, đánh bạc hoặc các tội phạm về kinh tế, chức vụ…) nhưng trước khi phạm tội không có hồ sơ, bệnh án tâm thần hoặc sau khi được cơ quan tư pháp áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú thì đến các bệnh viện để khám, điều trị tâm thần. Kết quả rà soát xác định có trường hợp nghi vấn thì kịp thời trao đổi, phối hợp với Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội để điều tra làm rõ theo quy định.