Hành vi ngâm hoa chuối với hóa chất độc hại để kiếm lời đang đẩy người tiêu dùng vào rủi ro ngộ độc, suy giảm sức khỏe mà không hề hay biết.

3 cơ sở sơ chế hoa chuối tại TP.HCM vừa bị Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03), Công an TP.HCM phát hiện có hành vi ngâm hoa chuối với hóa chất độc hại không rõ nguồn gốc. Các cơ sở này đều hoạt động trái phép, không có giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm, sơ chế ban đêm và bán ra thị trường với số lượng lớn mỗi ngày.

Nhân viên cơ sở sơ chế hoa chuối thực hành lại quá trình ngâm hoa chuối với hóa chất độc hại. Ảnh: CA

Tại đây, hoa chuối sau khi được cắt sợi sẽ ngâm qua đêm trong những thùng nhựa lớn chứa dung dịch bột trắng không nhãn mác. Thành phẩm sau đó được vận chuyển đến chợ Bình Điền, phân phối cho hàng loạt tiểu thương, hàng quán và âm thầm đi vào bữa ăn của hàng ngàn người tiêu dùng mỗi ngày. Điều này làm dấy lên lo ngại về những mối nguy lâu dài cho sức khỏe cộng đồng.

Khi chất cấm đi đường vòng vào cơ thể

Theo bác sĩ chuyên khoa I Trần Trọng Nhân, Phó trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhân dân 115, ngâm hoa chuối với hóa chất như hàn the (borax), sodium metabisulfite và phèn chua có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt khi sử dụng thường xuyên trong thời gian dài.

Bác sĩ Trần Trọng Nhân, Phó trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhân dân 115 nói nguy cơ tiềm ẩn về việc ngâm hoa chuối với hóa chất độc hại.

Hàn the là chất đã bị cấm trong thực phẩm do khả năng tích tụ trong cơ thể và gây ngộ độc mãn tính. Khi xâm nhập vào cơ thể, hàn the không được đào thải hết mà tích lũy trong mô, gan, thận và hệ thần kinh trung ương, có thể dẫn đến chán ăn, sụt cân, suy nhược, tổn thương gan thận và rối loạn thần kinh nếu sử dụng kéo dài.

Sodium metabisulfite là một chất bảo quản được cho phép sử dụng trong thực phẩm với liều lượng giới hạn, nhưng nếu bị lạm dụng hoặc dùng sai cách, chất này có thể gây dị ứng ở người nhạy cảm, đặc biệt là người bị hen suyễn. Triệu chứng có thể bao gồm khó thở, nổi mề đay, buồn nôn, tiêu chảy và sử dụng lâu dài có thể ảnh hưởng đến hàm lượng vitamin B1 trong cơ thể.

Phèn chua (aluminum potassium sulfate) cũng có thể được sử dụng trong thực phẩm ở mức kiểm soát. Tuy nhiên, nếu dùng quá mức trong thời gian dài, nhôm tích tụ trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, làm suy giảm trí nhớ, rối loạn hành vi và có thể liên quan đến các bệnh lý thoái hóa như alzheimer.

Các hóa chất trên có thể gây ra cả triệu chứng cấp tính và mãn tính. Trong ngắn hạn, người tiêu dùng có thể gặp buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, phát ban hoặc phản ứng dị ứng như thở khò khè, sưng mặt”. (Bác sĩ Trần Trọng Nhân)

Về lâu dài, các hóa chất này còn có thể gây viêm da, rụng tóc, tổn thương gan thận và suy giảm chức năng sinh sản.

“Trẻ em, người lớn tuổi và người có bệnh nền như hen suyễn, suy gan, suy thận là những đối tượng dễ bị ảnh hưởng nặng nhất”, bác sĩ Nhân nói.

Ngoài nguy cơ ngộ độc, bác sĩ cũng cảnh báo việc ngâm hoa chuối với hóa chất có thể làm biến đổi thành phần dinh dưỡng, khiến thực phẩm mất đi một phần vitamin và khoáng chất tự nhiên.

Thậm chí, trong một số điều kiện, các chất này có thể phản ứng với nhau hoặc với thành phần trong thực phẩm để tạo ra hợp chất độc hại, khó đào thải khỏi cơ thể.

Người tiêu dùng gần như không thể nhận biết

Điều đáng lo ngại, theo bác sĩ Nhân là người tiêu dùng gần như không thể phân biệt thực phẩm đã bị ngâm hóa chất chỉ bằng cảm quan. Tuy vậy, một số dấu hiệu đáng lưu ý có thể nhận biết là hoa chuối có màu trắng bất thường, giòn quá mức, không có mùi đặc trưng hoặc có mùi lạ, nước ngâm đục và có cặn.

Ưu tiên mua hoa chuối nguyên bắp thay vì loại đã thái và ngâm sẵn. Ảnh minh họa/nguồn internet.

Để tự bảo vệ sức khỏe, người dân nên ưu tiên mua hoa chuối nguyên bắp thay vì loại đã thái và ngâm sẵn. Khi sơ chế tại nhà, có thể ngâm hoa chuối trong nước muối loãng hoặc pha với nước cốt chanh hay giấm để giữ màu trắng tự nhiên.

“Nên chọn mua thực phẩm ở nơi uy tín, có nguồn gốc rõ ràng và không nên ham rẻ hay chọn các sản phẩm có vẻ ngoài “đẹp bất thường”, bác sĩ Nhân khuyến cáo.

Bác sĩ cũng khuyến nghị người tiêu dùng chủ động tìm hiểu kiến thức về an toàn thực phẩm và báo ngay cho cơ quan chức năng khi phát hiện sản phẩm nghi bị ngâm tẩm hóa chất để kịp thời xử lý.

Màu sắc quá trắng, bất thường: Hoa chuối tự nhiên sau khi thái sẽ có màu hơi ngả vàng hoặc nâu nhẹ do quá trình oxy hóa. Nếu hoa chuối có màu trắng tinh, trắng bất thường và giữ được độ trắng rất lâu, đó có thể là dấu hiệu đã bị ngâm tẩy trắng bằng hóa chất.Độ giòn bất thường, không tự nhiên: Hoa chuối tự nhiên sẽ có độ giòn nhất định nhưng không quá mức. Nếu hoa chuối giòn bất thường, dai và không có độ mềm tự nhiên của rau củ, có thể đã bị ngâm phèn chua hoặc các chất làm giòn khác.Không có mùi thơm đặc trưng hoặc có mùi lạ: Nếu không có mùi hoặc có mùi lạ, mùi hóa chất, cần cẩn trọng.Nước ngâm đục, có cặn: Khi mua hoa chuối đã thái và ngâm sẵn, nếu nước ngâm có màu đục, vẩn đục hoặc có cặn lắng, đó có thể là dấu hiệu có hóa chất.

Như PLO đưa tin, ngày 6-7, Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03), Công an TP.HCM cho biết đã kiểm tra và phát hiện ba cơ sở sơ chế hoa chuối vi phạm an toàn thực phẩm tại phường Bình Đông. Các cơ sở đều hoạt động không giấy phép, sử dụng hóa chất không rõ nguồn gốc để tẩy trắng và làm giòn sản phẩm.

Tại cơ sở do ông N.T.L làm chủ, lực lượng chức năng phát hiện 90kg hoa chuối đang được ngâm trong ba thùng nhựa chứa bột trắng không nhãn mác. Chủ cơ sở thừa nhận không đăng ký kinh doanh, sơ chế từ 19h đến 3h sáng, mỗi ngày bán ra 220kg thành phẩm cho chợ đầu mối Bình Điền.

Cơ quan chức năng thu giữ hóa chất tại cơ sở sơ chế hoa chuối. Ảnh: CA

Cơ sở do ông T.K.L điều hành bị phát hiện dùng hàn the và chất tẩy trắng mua tại chợ Kim Biên để ngâm hoa chuối. Ông này khai đã dùng hết 10kg chất tẩy và 7kg trong số 10kg hàn the.

Tại cơ sở của ông P.N.C, công an ghi nhận nhân viên đang ngâm 60kg hoa chuối với Sodium Metabisulfite, phèn chua và hàn the. Ngoài ra, lực lượng chức năng còn thu giữ thêm hơn 16kg hóa chất nghi vấn.

Tổng cộng, PC03 tạm giữ 115,5kg hoa chuối đã sơ chế và đang tiếp tục xử lý các vi phạm theo quy định.