Tin từ Nhà hát Tuổi Trẻ cho biết, NSND Phạm Thị Thành – nguyên Giám đốc Nhà hát Tuổi Trẻ, nguyên Cục phó Cục Nghệ thuật biểu diễn, đã trút hơi thở cuối cùng ngày 4/9, hưởng thọ 85 tuổi.
Theo báo Vietnamnet đưa tin, NSND Phạm Thị Thành sinh năm 1941 trong một gia đình danh giá, nề nếp. Cha bà – cụ Phạm Khắc Hòe, quê Đức Thọ (Hà Tĩnh) – là một trí thức nổi tiếng, từng soạn thảo chiếu thoái vị cho vua Bảo Đại năm 1945 và được Chủ tịch Hồ Chí Minh tín nhiệm. Mẹ bà là người xứ Huế, em ruột nhà thơ Ưng Bình Thúc Dạ Thị, đồng thời là cháu của Miên Thẩm và chắt nội vua Minh Mạng.
Lớn lên trong môi trường đậm chất văn hóa, nghệ thuật, Phạm Thị Thành thừa hưởng sự tinh tế của văn chương từ cha và chất giọng ngọt ngào xứ Huế từ mẹ. Đó chính là nền tảng nuôi dưỡng tâm hồn nghệ sĩ của bà.
Mới 14 tuổi, dưới sự khuyến khích của các nhạc sĩ tên tuổi như Lưu Hữu Phước, Nguyễn Xuân Khoát, Đặng Đình Hưng, bà gia nhập đoàn Văn công Trung ương, chính thức bước chân vào con đường nghệ thuật.
Ở tuổi 16, bà từng có mối tình nổi tiếng với NSND Đào Mộng Long – người hơn bà gần 30 tuổi. Duyên phận chỉ kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn, song bà đã có hai người con từ cuộc hôn nhân này.
Năm 1970, Phạm Thị Thành được cử sang Liên Xô (cũ) học đạo diễn sân khấu. Sau 7 năm miệt mài nghiên cứu, bà trở về nước và cùng đạo diễn Hà Nhân khởi xướng đề án thành lập Nhà hát Tuổi Trẻ. Năm 1987, Nhà hát chính thức ra đời: Hà Nhân giữ cương vị Giám đốc, còn Phạm Thị Thành đảm nhận vai trò Phó Giám đốc, rồi Giám đốc giai đoạn 1991 – 1996.
Ngay từ khóa tuyển sinh đầu tiên, Nhà hát Tuổi Trẻ đã thu hút hơn 1.200 thí sinh, chỉ 20 người được chọn. Trong số đó, nhiều gương mặt nay trở thành những tên tuổi lớn của sân khấu và điện ảnh: NSND Lan Hương, NSND Lê Khanh, NSƯT Chí Trung, NSND Minh Hằng, NSƯT Ngọc Huyền, NSND Anh Tú, NSƯT Đức Hải…
Trong sự nghiệp đạo diễn, bà dàn dựng hơn 200 vở diễn, trong đó gần 20 vở đoạt Huy chương Vàng, nhiều vở giành Huy chương Bạc, góp phần làm giàu có và phong phú thêm kho tàng sân khấu nước nhà.
Không chỉ gắn bó với sân khấu trong nước, NSND Phạm Thị Thành còn tham gia tích cực trên trường quốc tế. Bà là Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Sân khấu quốc tế dành cho thiếu nhi và thanh niên (ASSITEJ), Chủ tịch ASSITEJ Việt Nam, đồng thời tham gia nhiều dự án hợp tác quốc tế, đưa nghệ thuật truyền thống đến với học đường.
Ngoài lĩnh vực sân khấu, bà còn đảm nhiệm nhiều vai trò xã hội: Phó Chủ tịch Hiệp hội UNESCO Việt Nam, Ủy viên BCH Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam, đại biểu HĐND TP Hà Nội, giảng viên Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội.
Năm 2012, bà được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học – Nghệ thuật, một ghi nhận xứng đáng cho những cống hiến bền bỉ.
NSND Phạm Thị Thành được xem là nữ đạo diễn sân khấu đương đại đầu tiên của Việt Nam – người phụ nữ đã đặt những viên gạch nền móng, đào tạo thế hệ nghệ sĩ trẻ và để lại dấu ấn khó phai trong lịch sử sân khấu.
Cuộc đời bà là minh chứng cho nghị lực, niềm đam mê cháy bỏng và sự cống hiến không ngừng nghỉ. Hình ảnh một nữ đạo diễn bản lĩnh, kiên định với nghề sẽ mãi là tấm gương truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nghệ sĩ hôm nay và mai sau.
